MISTRZOWIE KINA HISZPAŃSKIEGO
OBRAS MAESTRAS
24 LISTOPADA - 14 GRUDNIA 2022
WARSZAWA | KRAKÓW | WROCŁAW | ONLINE NINATEKA.PL
Mistrzowie z kraju Don Kichota wracają – i ponownie szykują dla Was kinową ucztę!
Osią tematyczną tegorocznego programu, w którym prezentowane są filmy od lat 40. po 70. XX wieku będzie granica – granica człowieczeństwa i moralności, granica między jawą a snem, rzeczywistością a marzeniem. Ambitne filmy kręcone w trudnych czasach dyktatury Franco w Hiszpanii i na emigracji do dziś zaskakują aktualnością, przenikliwością analizy społecznej, śmiałością podejmowanych tematów, a także, a może przede wszystkim – badaniem granic możliwości kina jako sztuki, która opowiada o ludzkiej kondycji.
Klasyka kina hiszpańskiego – kino wciąż aktualne i odkrywane na nowo
Wśród najpopularniejszych twórców kina hiszpańskiego, którego nie może zabraknąć w programie przeglądu jest Luis Buñuel. W tegorocznej edycji na dużym ekranie zobaczymy odrestaurowaną kopię filmu Anioł Zagłady, w którym mistrz surrealizmu przygląda się upadającej hiszpańskiej burżuazji, bezlitośnie obnażając arbitralność i sztuczność reguł, jakie sama sobie narzuca. Nie zabraknie też Carlosa Saury, którego Polowanie, nagrodzone Srebrnym Niedźwiedziem na MFF w Berlinie, zaskakuje aktualnością mistrzowskiej metafory na temat skutków wojny i przemocy.
Obok tych dwóch wielkich nazwisk będzie można poznać dzieła reżyserów mniej znanych w Polsce, jak Víctor Erice, który mimo tylko trzech tytułów w swojej filmografii zapisał się w historii hiszpańskiego kina jako jeden z najwybitniejszych artystów X Muzy. W ramach przeglądu zostanie zaprezentowany film Duch roju - wizualnie porywająca, poetycka opowieść o dzieciństwie i utracie niewinności, którą będzie można obejrzeć po rekonstrukcji cyfrowej. Po raz pierwszy widzowie w Polsce zobaczą na ekranie Linię życia w reżyserii znanego z poprzednich edycji przeglądu Edgara Neville’a, film z 1945 roku to lekka humorystyczna medytacja nad rolą przypadku w życiu, wyprzedzająca o wiele lat słynny film Krzysztofa Kieślowskiego.
Wszystkim projekcjom będą towarzyszyć wprowadzenia znawców kina hiszpańskiego: Diany Dąbrowskiej, Sebastiana Smolińskiego, Adama Kruka, Dominiki Zielińskiej, Stanisława Abramika i Joanny Bardzińskiej.
Gościem specjalnym przeglądu będzie w tym roku Luis E. Parés – dyrektor artystyczny hiszpańskiej Cineteki i znawca kina hiszpańskiego. Ponadto, projekcje filmu Duch Roju w każdym z miast poprzedzi wprowadzenie online Carli Simón – zdobywczyni Złotego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie za film Alcarràs (2022), przygotowane w ramach cyklu pt. Clásicos contigo prezentowanego przez Instytut Cervantesa i Hiszpańską Akademię Filmową.
Przegląd odbędzie się stacjonarnie w Kinie Iluzjon w Warszawie, w Kinie pod Baranami w Krakowie oraz po raz pierwszy w Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu. Wybrane filmy będą dostępne online, nieodpłatnie na stronie ninateka.pl, na terenie całej Polski.
24-27 listopada 2022, Warszawa, Kino Iluzjon
28 listopada-1 grudnia 2022, Kraków, Kino pod Baranami
2-4 grudnia, Wrocław, Kino Nowe Horyzonty
8-14 grudnia, ONLINE, ninateka.pl, cala Polska
PROGRAM
DUCH ROJU
(El espíritu de la colmena), reż. Victor Erice, 1973, 95 min.
Rok 1940, małe miasteczko zagubione gdzieś na równinach Kastylii. W niedzielne popołudnie do miejscowości przyjeżdża objazdowe kino z pokazem filmu Doktor Frankenstein. Na widowni siedzą dwie dziewczynki – siostry Isabel i Ana. Na pytanie młodszej siostry, dlaczego potwór zabija i czemu w końcu umiera, Isabel odpowiada, że jest duchem. To co dla Isabel było zabawą i grą wyobraźni, dla Any po zakończonym pokazie staje się rzeczywistością. Pewnego dnia Ana znika.
Film jest uznawany za jedną z najlepszych produkcji hiszpańskiego kina lat 70. XX wieku.
To hipnotyzujące kino, w którym obserwujemy psychologiczną grę pomiędzy dwoma siostrami, nurtujące sekwencje symboliczne oraz dramatyczny przebieg wydarzeń. Victor Erice, mimo że jak dotąd nakręcił tylko trzy filmy pełnometrażowe, a dziś w wieku 82 lat rozpoczyna prace nad czwartym – tworzy niezwykle poetyckie produkcje, dopracowane narracyjnie i wizualnie. W rolę Any wcieliła się – odkryta przez Erice – Ana Torrent, która trzy lata później odegra główną rolę w słynnym filmie Carlosa Saury Nakarmić kruki.
Film zdobył Nagrodę Złota Muszla na Festiwalu Filmowym w San Sebastian w 1973 r.
Projekcje i zakup biletów:
WARSZAWA | 24 LISTOPADA, czwartek, godz. 19.00, Kino Iluzjon, ul. Narbutta 50A
KRAKÓW | 28 LISTOPADA, poniedziałek, godz. 18.00, Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27
WROCŁAW | 2 GRUDNIA, piątek, godz. 19.00, Kino Nowe Horyzonty, ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21
ANIOŁ ZAGŁADY
(El ángel exterminador), reż. Luis Buñuel, 1962, 95 min.
Państwo Nobile wracają z opery w towarzystwie kilkunastu znajomych zaproszonych na kolację. Kiedy przyjęcie dobiega końca, okazuje się, że wszyscy służący zniknęli, a pozostałych w domu ludzi coś w tajemniczy sposób powstrzymuje przed jego opuszczeniem. W ciągu kolejnych kilku dni zmuszeni do walki o przetrwanie goście odrzucają wszelkie reguły i pozory uprzejmości, pielęgnowane przez lata ze względu na pozycję społeczną.
Anioł zagłady to zjadliwa satyra na elitaryzm i uporczywe fetyszyzowanie społecznego statusu. Buñuel przerysowuje mechanizm konserwatywnego trzymania się norm, obnażając tym sztuczność reguł i absurdalność hierarchicznych struktur społecznych. Poszczególne sceny wymykają się gorsetowi prawdopodobieństwa, tworząc frapującą rzeczywistość na pograniczu jawy i snu, która podporządkowuje się na przemian śmiertelnie poważnie traktowanej logice oraz płynnej dynamice marzenia sennego.
Film był nominowany do Złotej Palmy i zdobył Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej (FIPRESCI).
Projekcje i zakup biletów:
WARSZAWA | 26 LISTOPADA, sobota, godz. 17.00, Kino Iluzjon, ul. Narbutta 50A
KRAKÓW | 30 LISTOPADA, czwartek, godz. 18.00, Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27
WROCŁAW | 3 GRUDNIA, sobota, godz. 20.15, Kino Nowe Horyzonty, ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21
POLOWANIE
(La caza) reż. Carlos Saura, 1966, 90 min.
Czterech przyjaciół spędza dzień na polowaniu. Obserwujemy powoli rozkręcającą się machinę kompleksów, wzajemnych pretensji i uraz, które wraz z rozwojem akcji przeistaczają polowanie na króliki w krwawą rozgrywkę między bohaterami.
Polowanie, jak podkreślali krytycy, było kolejną po Ulicznikach i Lamencie dla bandyty próbą odmitologizowania hiszpańskiego społeczeństwa. W tym filmie Saura chciał ukazać prawdziwe oblicze „poczciwych” przedstawicieli środowiska dorobkiewiczów, frankistowskich kombatantów wojny domowej, a także ujawnić katastrofalne konsekwencje społeczne dyktatury – pustkę moralną i niemoc pokolenia, na którym wspierały się fundamenty polityki prowadzonej przez generała Franco.
Surową, utrzymaną w niemal dokumentalnej konwencji opowieść o pewnym (nie)zwyczajnym polowaniu uznano za społeczną metaforę na miarę Buñuela. Film otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie.
Projekcje i zakup biletów:
WARSZAWA | 25 LISTOPADA, piątek, godz. 19.00 Kino Iluzjon, ul. Narbutta 50A
KRAKÓW | 29 LISTOPADA, wtorek, 18.00, Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27
WROCŁAW | 3 GRUDNIA, sobota, godz. 18.00, Kino Nowe Horyzonty, ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21
LINIA ŻYCIA
(La vida en un hilo) reż. Edgar Neville, 1945, 92 min.
Mercedes właśnie pochowała swojego męża. Po wielu latach spędzonych na prowincji w towarzystwie jego zrzędliwych krewnych w końcu może wrócić do rodzinnego Madrytu. W pociągu spotyka tajemniczą damę, która potrafi czytać „przepowiadać” przeszłość, która mogła się wydarzyć. Mercedes może zobaczyć, jak wyglądałoby jej życie, gdyby pewnego dnia podjęła inną decyzję.
Świetna komedia, napisana i wyreżyserowana z niebywałą zręcznością przez Edgara Neville’a. Film zaskakuje nowoczesnością pomimo surowych realiów lat 40. XX wieku i początków dyktatury Franco. Tym razem reżyser – podobnie jak wiele lat później Krzysztof Kieślowski – zastanawia się nad rolą przypadku w życiu człowieka.
Projekcje i zakup biletów:
WARSZAWA | 27 LISTOPADA, niedziela, godz. 16.00, Kino Iluzjon, ul. Narbutta 50A
KRAKÓW |1 GRUDNIA, czwartek, godz. 18.00, Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27
WROCŁAW | 4 GRUDNIA, niedziela, godz. 18.00, Kino Nowe Horyzonty, ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21
ŚMIERĆ ROWERZYSTY
(Muerte de un ciclista), reż. Juan Antonio Bardem, 1955, 81 min.
María i Juan to para kochanków, którzy znają się jeszcze z lat młodości. Teraz ona jest żoną bogatego przemysłowca i przedstawicielką madryckiej burżuazji, on zaś profesorem na uniwersytecie. Poznajemy ich, gdy po jednej ze schadzek pospiesznie wracają do Madrytu, potrącając na drodze rowerzystę. W obawie przed ujawnieniem ich romansu, uciekają z miejsca wypadku.
Bardem zaczynał karierę reżyserską u boku Luísa Garcíi Berlangi, z którym w 1953 zadebiutował filmem Ta szczęśliwa para (Esa pareja feliz). Śmierć rowerzysty to jego drugi, samodzielnie już nakręcony film, który określał jako swoje artystyczne credo – manifest kina zaangażowanego politycznie, krytycznego wobec reżimu i ówczesnego hiszpańskiego społeczeństwa.
Film wyróżniony Międzynarodową Nagrodą Krytyki FIPRESCI na festiwalu w Cannes.
Projekcje i zakup biletów:
Na przegląd zapraszają: Ambasada Królestwa Hiszpanii w Polsce, Turespaña, Instytut Cervantesa w Warszawie, Instytut Cervantesa w Krakowie, Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, Kino Iluzjon, Ninateka, Kino Pod Baranami, Kino Nowe Horyzonty oraz Fundacja AVA Arts.
Cykl dofinansowany przez: Acción Cultural Española (AC/E) w ramach Programu PICE (program promocji kultury hiszpańskiej za granicą), Miasto Kraków, Rubau Polska.
Na inauguracyjną lampkę wina zaprasza Vinotourclub.
Plakat i materiały graficzne: Ola Jasionowska
Spot: makemake Adam Romel